Yabancı Sivil Toplum Kuruluşlarına Yönelik Yasal Düzenlemeler

Türkiye de faaliyet gösteren yabancı sivil toplum kuruluşlarının Suriyelilere yönelik yaptıkları çalışmalar için personel istihdamı, Türkiye’deki Suriyelilere ve Suriye içindeki yaptıkları yardımlar ve yabancı sivil toplum kuruluşlarının faaliyette bulunma izni konusunda Türkiye Cumhuriyeti Devleti tarafından yeni yasal düzenlemeler yapılmıştır.

Doğrudan faaliyette bulunma izni
Suriyelilere yönelik olarak faaliyet göstermek üzere başvuruda bulunacak olan yabancı STK’lar için de bir yıllık Türkiye’de doğrudan faaliyette bulunma izni verilmesi ve bu süre sonunda gerekli durumlarda izin süresinin yenilenmesi ayrıca yabancı STK’ların başvuruları ile ilgili olarak, görüş sorma işlemleri için 30 gün, değerlendirme süreci için de 30 gün olmak üzere toplamda en geç 60 gün içinde başvurunun olumlu ya da olumsuz bir şekilde sonuçlandırılmasına karar verilmiştir.

İstihdam Kotası
AFAD kartlı (geçici koruma altındaki) Suriyeli mülteciler ve oturum izni olan Suriye li mülteciler için ikiye bir kuralı kararı alınmıştır, yani yukarıdaki şartları sağlayan bir Suriyeli personel çalıştırmak isteyen STK’lar 2 Türk vatandaşı çalıştırmak zorundadır. Diğer yabancılar için 5 Türk vatandaşı çalıştırma kuralı devam etmektedir.
Yabancı STK’ların kilit personelinin Türk olması durumunda ise uyruğuna bakılmaksızın 3 yabancı personelin kotadan muaf tutulmasına karar verilmiştir.

Kilit personelin tanımı ; Kilit personel ile kuruluşun üst yönetiminde ya da yürütme pozisyonunda çalışma, kuruluşun tamamını veya bir bölümünü yönetme, kuruluşun denetçilerinin, idari veya teknik personelinin işlerini denetleme veya kontrol etme bu konuda teklif yapmak alanlarından en az bir tanesinde görev alan veya bu konularda yetki sahibi olan kişiler kilit personel olarak ifade edilmektedir.
Çalışma izni başvuruları e-Devlet üzerinden yapılacak, başvurularda iş veren olan STK’ların e-devlet üzerinden yaptığı başvuru akabinde başvuru evraklarının yurtiçi başvurularda 6, yurt dışı başvurularında ise 10 iş günü içerisinde bakanlığa teslim edilmesi gerekmektedir. Evrak tesliminin ardından başlamak kaydıyla 30 gün içinde tüm çalışma izni başvuruları sonuçlandırılacaktır.
Yabancılara verilecek iznin süresi ise STK’nın faaliyet süresini aşmayacak şekilde verilmesine karar verilmiştir.

Türkiye deki Suriyelilere ve Suriye’ye Yardımlar nasıl yapılacak?

1-) Birleşmiş Milletlerinin yardım malzemeleri;
Birleşmiş milletler ve Birleşmiş milletlere bağlı uluslararası kuruluşlar veya bu kuruluşlar tarafından açılacak ihaleleri kazanan firmalar tarafından yurt dışından getirilerek ülkemiz üzerinden Suriye’ye gönderilecek insani yardım malzemelerinin gümrük işlemlerinde gümrük idareleri tarafından Dışişleri bakanlığının onay yazısı aranacak.
Birleşmiş Milletler ve diğer uluslararası kuruluşlar veya bu kuruluşlar tarafından açılacak ihaleleri kazanan firmalar tarafından yurt dışından getirilerek geçici koruma altındaki Suriyelilere dağıtılacak yardım malzemeleri için öncelikle Dışişleri bakanlığına başvuru yapılır. Bu başvuru ile birlikte AFAD veya Türk Kızılayı’nın uygunluk yazısı gümrük idarelerine verilir.

2-) Türkiye’den tedarik edilerek Suriye’ye gönderilecek yardım malzemeleri;
Türkiye’den tedarik edilerek kamu kurum ve kuruluşları, belediyeler, üniversiteler, Türk Kızılayı ile kamu yararına çalışan dernek ve vakıfların Suriye’ye gönderecekleri insani yardım malzemelerinin işlemleri 2008/12 sayılı Bedelsiz İhracat Tebiliği çerçevesinde yapılacaktır. AFAD ve Türk Kızılayı tarafından insani yardım olarak belirlenen eşya, Türk Kızılayı, AFAD veya AFAD ya da Türk Kızılayı ile protokol imzalayan kamu yararına çalışan dernek ve vakıflara hibe edilmek ve gümrük işlemleri bu kuruluşlar tarafından gerçekleştirilmek suretiyle gönderilir.

3-) Yabancı Sivil Toplum Kuruluşlarının geçici koruma altındaki Suriyelilere dağıtılmak üzere Türkiye’deki Kurum ve Kuruluşlara yaptığı yardımlar ile Yabancı STK’ların Türkiye üzerinden Suriye’ye yaptığı yardımlar;
Türkiye de çalışma izni olan veya olmayan yabancı STK lar tarafından geçici koruma altındaki Suriyelilere dağıtılmak üzere yurtdışından getirilecek insani yardım malzemelerinin işlemleri 4458 Sayılı Gümrük Kanunun bazı maddelerinin uygulanması hakkında 2009/15481 sayılı kararın 105 inci maddesi çerçevesinde gerçekleştirilir. Ancak, hem Türkiye de çalışma izni olan veya olmayan yabancı STK’lar tarafından geçici koruma altındaki Suriyelilere dağıtılmak üzere yurt dışından getirilecek hem de Türkiye üzerinden Suriye’ye sevkedilecek insani yardım malzemesini yurt dışından getirecek STK’lar eşyanın yurt dışından sevkinden önce Dışişleri Bakanlığına veya Türk Kızılayı’na müracaat etmesi gerekmektedir.

İlgili Yazılar;

Geçici Koruma Statüsündeki (Suriyeli) Yabancıların Çalışma İzni