Yabancı Çalışma İzni Nasıl Alınır? Türkiye’de Yasal Çalışma Rehberi (2025)

Türkiye, sunduğu iş imkanları ve stratejik konumuyla yabancıların ilgisini çeken bir ülkedir. Ancak, Türkiye’de yasal olarak çalışabilmek için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı‘ndan (ÇSGB) çalışma izni almak zorunludur. Bu rehber, 2025 yılına ait güncel bilgilerle, Türkiye’de yabancı personel çalıştırmak isteyen işverenleri ve Türkiye’de çalışmak isteyen yabancıları çalışma izni başvuru süreçleri hakkında bilgilendirmeyi amaçlamaktadır.

Yabancı Çalışma İzni Nedir? Hangi Durumlarda Zorunludur?

Yabancı çalışma izni, yabancı bir kişinin Türkiye’de ücretli veya ücretsiz, belirli bir süre veya süresiz olarak yasal bir işte çalışmasına olanak tanıyan resmi bir belgedir. Türkiye’de bir işverene bağlı olarak çalışacak her yabancının, uluslararası koruma statüsündekiler ve belirli muafiyetler dışındaki tüm yabancıların çalışma izni alması zorunludur. Çalışma izni olmaksızın çalışmak veya yabancı çalıştırmak, yasalara aykırıdır ve ağır idari para cezaları ile yasal sonuçlar doğurabilir.

Kimler Çalışma İzni Başvurusu Yapabilir?

Çalışma izni başvurusu, çeşitli statüdeki yabancılar ve onları istihdam edecek işverenler tarafından yapılabilir:

• Türkiye’de Bir İşverene Bağlı Olarak Çalışacak Yabancılar: En yaygın başvuru türüdür. Yabancı, Türkiye’deki bir şirkette, kurumda veya şahıs işletmesinde belirli bir pozisyonda çalışmak üzere başvuru yapar.
• Şirket Ortağı Yabancılar: Türkiye’de şirket kurmuş veya mevcut bir şirkete ortak olmuş yabancılar, şirkette fiilen yönetici veya çalışan olarak görev alacaklarsa çalışma izni almak zorundadır. Bu kişilerin sermaye ve hisse oranı gibi özel şartları karşılaması beklenir.
• Akademisyenler, Sanatçılar, Sporcular: Üniversitelerde görev yapacak yabancı akademisyenler, sanatsal faaliyetlerde bulunacak sanatçılar ve spor kulüplerinde görev alacak sporcular/antrenörler kendi mesleki alanlarına özgü şartlarla çalışma izni başvurusu yapabilirler.
• Diğer Uzmanlık Alanları: Sağlık sektöründen mühendisliğe, turizmden bilgi teknolojilerine kadar birçok alanda uzmanlık gerektiren pozisyonlarda çalışacak yabancılar.

Çalışma İzni Türleri

Türkiye’de yabancılara verilen çalışma izinleri, yabancının statüsüne, mesleğine ve çalışma süresine göre farklı türlere ayrılır:

• Süreli Çalışma İzni: Belirli bir işyerinde veya işletmede belirli bir meslekte çalışmak üzere ilk başvuruda en fazla bir yıl süreyle verilen izindir. Süresi dolduğunda uzatılabilir.
• Süresiz Çalışma İzni: Türkiye’de uzun süreli ve yasal olarak ikamet etmiş, belirli şartları (örneğin, kesintisiz 8 yıllık yasal çalışma izni, Türkiye’nin işgücü piyasasına katkı vb.) sağlayan yabancılara verilen izindir.
• Bağımsız Çalışma İzni: Türkiye’de kendi adına ve hesabına çalışacak, bağımsız bir iş kuracak veya belirli mesleklerde bağımsız faaliyet gösterecek yabancılara verilen izindir. Bu izni alabilmek için yabancının Türkiye ekonomisine katkısı ve yeterli mali gücü gibi kriterler değerlendirilir.
• İstisnai Çalışma İzni: Belirli niteliklere sahip yabancılara (örneğin, nitelikli sporcular, bilim insanları, Türk soylular, üst düzey yöneticiler, stratejik yatırımlar yapanlar) işgücü piyasasındaki durumdan etkilenmeksizin verilen izindir.

Başvuru Süreci

Çalışma izni başvuruları, yabancının Türkiye’de bulunup bulunmamasına göre iki farklı yolla yapılır:

• Türkiye’den Başvuru (İkamet İzni Olan Yabancılar İçin): Türkiye’de en az altı ay süreli geçerli ikamet iznine sahip olan yabancılar için başvurular doğrudan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na yapılır. Bu durumda, yabancı işveren ile birlikte e-izin sistemi üzerinden başvuruyu gerçekleştirir.
• Yurt Dışından Başvuru (Türkiye Temsilciliği Üzerinden): Yurt dışında bulunan yabancılar, kendi ülkelerindeki veya yasal olarak bulundukları ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti Konsoloslukları veya Büyükelçilikleri aracılığıyla başvuruyu yaparlar. Yabancı, gerekli belgeleri konsolosluğa teslim eder ve konsolosluk başvuru numarasını işverene iletir. İşveren ise Türkiye’de aynı başvuru numarasını kullanarak e-izin sistemi üzerinden kendi evraklarını tamamlar.
• e-izin Sistemi Üzerinden İşverenin Başvuru Yapması: Her iki başvuru yönteminde de, nihai olarak çalışma izni başvurusu, işveren tarafından Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın e-izin sistemi üzerinden elektronik ortamda yapılır.
• Gerekli Belgeler: Başvuruya eklenecek temel belgeler şunlardır:
  • Yabancının geçerli pasaportu.
  • Yabancının biyometrik fotoğrafı.
  • Yabancı ile işveren arasında imzalanmış iş sözleşmesi.
  • Yabancının diploma veya mesleki yeterlilik belgeleri (Türkçe tercümeleri ve noter onaylı).
  • Şirketin güncel ticaret sicil gazetesi, vergi levhası, imza sirküleri gibi kurumsal evrakları.
  • Yabancının ikamet izni kartı fotokopisi (Türkiye’den yapılan başvurular için).
  • Yabancının Özgeçmişi (CV).
  • Bazı sektörler ve meslekler için ek belgeler (lisans denklikleri, sağlık raporları vb.) talep edilebilir.
• Ortalama Değerlendirme Süresi ve Sonuçlanma Süreci: Çalışma izni başvurularının değerlendirme süresi, başvurunun eksiksiz ve doğru yapılmasına, belgelerin tamam olmasına ve yoğunluğa bağlı olarak değişkenlik gösterir. Genellikle, eksiksiz başvurular için değerlendirme süreci 30 gün civarındadır. Olumlu veya olumsuz sonuç, e-izin sistemi üzerinden işverene bildirilir.

Çalışma İzni Onaylandıktan Sonra Yapılması Gerekenler

Çalışma izni onaylandıktan sonra yasal sürecin tamamlanması için bazı adımların atılması zorunludur:

• SGK Girişi: Çalışma izni onaylanan yabancının, işveren tarafından Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) işe giriş bildirgesinin yasal süresi içinde yapılması zorunludur. Bu, yabancının sigortalı olarak çalışmaya başladığının resmi kanıtıdır.
• İzin Kartının Teslim Alınması: Çalışma izni kartı, yabancının Türkiye’deki adresine posta yoluyla gönderilir. Yabancının bu kartı teslim alması ve daima yanında bulundurması gereklidir.

ATA Kurumsal Olarak Sunduğumuz Hizmetler

Çalışma izni başvuru süreçleri, hukuki detaylar, belge karmaşası ve zaman yönetimi gerektiren karmaşık bir alandır. ATA Kurumsal olarak, hem yabancı personel çalıştırmak isteyen işverenlere hem de Türkiye’de çalışmak isteyen yabancılara kapsamlı profesyonel destek sunmaktayız:

• Durum Analizi ve Uygun Pozisyon Tespiti: Yabancının nitelikleri ve işverenin ihtiyaçlarına göre en uygun çalışma izni türü ve pozisyonunun belirlenmesi.
• Başvuru Hazırlığı ve Belge Kontrolü: Gerekli tüm belgelerin eksiksiz, doğru ve mevzuata uygun şekilde hazırlanması, noter ve yeminli tercüme işlemlerinin koordinasyonu.
• e-izin Sistemi Başvuru Yönetimi: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın e-izin sistemi üzerinden başvuruların titizlikle yapılması.
• Süreç Takibi ve Sonuçlandırma: Başvurunun her aşamasının düzenli olarak takip edilmesi, kurumlarla (ÇSGB, konsolosluklar) gerekli yazışmaların yürütülmesi ve sürecin olumlu sonuçlanması için gerekli adımların atılması.
• Mevzuat Danışmanlığı: Güncel yabancı çalışma izni mevzuatı hakkında sürekli bilgi aktarımı ve olası risklerin minimize edilmesi.
• İkamet İzni Entegrasyonu: Çalışma izni süreçleriyle ikamet izni süreçlerinin uyumlu bir şekilde yürütülmesi için danışmanlık.

ATA Kurumsal, çalışma izni süreçlerinizde yasal uyumu sağlayarak, hem işverenlerin bürokratik yükünü hafifletir hem de yabancıların Türkiye’deki iş hayatına sorunsuz bir başlangıç yapmalarını sağlar.

Türkiye’de yasal olarak çalışmak mı istiyorsunuz? Ya da şirketiniz için nitelikli yabancı personel istihdam etmeyi mi planlıyorsunuz?

Karmaşık çalışma izni süreçlerinde profesyonel rehberlik ve başvuru desteği almak için hemen ATA Kurumsal ile iletişime geçin.