Sağlık turizmi kavramı, pek çok kişinin kulağına tuhaf geliyor olabilir. Sağlığın turizmi olur mu demeyin! İnsanoğlunun var olduğu günden beri şifa arayışı hep günlük hayat pratiklerinin bir parçası olmuştur. İnsanlar şifa bulmak ümidiyle uzak mesafelere seyahat etmiş, pek çok yöntemi denemiştir.
Günümüzde de durum benzer. Dünyanın dört bir yanındaki insanlar hem tedavi hem de estetik amaçlarla farklı ülkelere seyahat ediyor. Üstelik günümüzün seyahat imkânları, gelişmiş iletişim olanakları, zengin konaklama seçenekleriyle sağlık turizmi artık çok daha kolay. Ayrıca sağlık turizmi artık sadece bir zorunluluk değil, aynı zamanda bir tercih meselesi haline geldi. Günümüzde insanlar sadece mevcut hastalıkların tedavisi için değil, daha uzun ve kaliteli yaşamak için de pek çok yönteme başvuruyor.
Sağlık turizm, günümüzde sadece bir talep meselesi de değil. Pek çok ülke sağlık turizmin ekonomik faydaları nedeniyle bu alana yatırım yapıyor. Bu alandaki karlılık oranları ve olumlu yan faydalar nedeniyle pek çok ülke, yurt dışından hastaların radarına girmeye çalışıyor ve turistik seyahatlerle sağlık hizmetlerini bir araya getiren paketler sunmaya odaklanıyor.
Biz de bu yazımızda Türkiye’nin sağlık turizmi tarihini ve bugün gelinen noktadaki son durumu sizlere aktarmaya çalışacağız.
Sağlık Turizmi Nedir?
Sağlık turizminin tarihine bakmadan önce, bu kavramın nasıl tanımlandığına bakmak gerekiyor. Sağlık turizmi, sağlığın korunması, geliştirilmesi ve hastalıkların tedavi edilmesi amacıyla ikamet edilen yerden başka bir yere seyahat edilmesi ve gidilen yerde en az 24 saat kalınarak sağlık ve turizm olanaklarından yararlanılması olarak tanımlanıyor. Bir başka tanıma göreyse, kişinin bedensel ve zihinsel sağlığının bakımı ve iyileştirilmesi için ikamet ettiği yer dışında bir yere gitmesi sağlık turizmidir.
Sağlık Turizmi Türleri Nelerdir?
Sağlık turizmi kendi içerisinde farklı türlere ayrılmaktadır. Bunlardan ilki medikal turizmdir. Bu tür dünyadaki en yaygın türdür. Medikal turizm genellikle yüksek gelirli ülkelerden düşük ve orta gelirli ülkeleredaha ucuz sağlık hizmeti almak için yapılan seyahat olarak tanımlanabilir. Seyahat eden kişiler tıbbi tedavi alabilmek için başka bir ülkeye gitmektedir.
Bir başka sağlık turizmi türü ise termal turizmdir. Termal turizm kısaca yer altından çıkan ve mineral açısından zengin doğal kaynak sularının, hem fiziksel hem de psikolojik sağlıkta yarattığı olumlu etkilerin merkezde yer aldığı turizm şeklidir. Yeraltından çıkan doğal kaynak suları etrafında şekillenen termal sağlık turizmi, bünyesinde farklı bir otelcilik ve hizmet anlayışını ortaya çıkarmıştır.
Daha fazla bilgi için “Termal Sağlık Turizmi Nedir? Türkiye’de Termal Sağlık Turizmi” yazımızı ziyaret edebilirsiniz.
Bir başka sağlık turizmi türü ise yaşlı turizmi olarak adlandırılmaktadır. Bakıma muhtaç yaşlı insanların tedavilerinin sağlanması amacıyla başka ülkelere yolculuk yapmalarına yaşlı sağlık turizmi adı verilmektedir.
Sağlık Turizminin Tarihi
Yukarıda da bahsettiğimiz gibi sağlık turizminin tarihi insanoğlunun varoluşuna kadar uzanmaktadır. Medeniyetler tarihi boyunca insanlar şifa bulmak için başka yerlere seyahat etmiştir. Hatta insanoğlunun ölümsüzlük arayışı da bu seyahatlere vesile olan etmenlerden biridir. Tarihi kalıntılara baktığımızda Antik Yunan kültüründe hastaların şifa bulabilme ümidiyle termal kaplıcalar inşa ettiği bilinmektedir. Bu kaplıcalara ilgi 17.yy, 18.yy’a kadar devam etmiştir. Özellikle Avrupa kıtasında hızla yükselen fakirlik, artan kirlilik ve kötüleşen sağlık koşulları, özellikle maddi koşulları iyi olan kişileri kaplıcalara ve şifalı noktalara seyahat etmeye itmiştir. 18.yy’ın başlarında ise artan sanayileşmeyle birlikte kaplıcalara ilgi artmış ve kaplıca kasabaları doğmuştur.
Sağlık turizmi esas kritik dönüm noktasını ise ulaşımda yaşanan devrimlerle yaşamıştır. Buharlı trenin icat edilmesi, ardından otomobillerin insanoğlunun hayatına girmesiyle birlikte mesafeler kısalmış, uzaklar yakın olmuştur. Sağlık turizm zamanlar zengin sınıfın bir ayrıcalığı olmaktan çıkmış, daha fazla insan için ulaşılabilir olmuştur. Daha fazla insan seyahat edebilir hale geldikçe sağlık turizmi de bugün ulaştığı noktaya gelmiştir.
Günümüzde Türkiye dahil olmak üzere, pek çok ülke için sağlık turizm oldukça önemli bir gelir kaynağı olarak karşımıza çıkıyor.
Türkiye’de Sağlık Turizminin Tarihi
Türkiye hem medikal hem de termal sağlık turizminde dünyanın en çok öne çıkan ülkeleri arasında yer almaktadır. Sağlık alanında yapılan yatırımlar, dünya standartlarında hastaneler ve başarılarıyla pek çok ilke imza atan sağlık personelleriyle Türkiye, medikal sağlık turizminde ön plana çıkmaktadır. Aynı zamanda Türkiye Anadolu levhası kırıklarının bulunduğu bir bölgede yer aldığı için pek çok fay hattıyla çevrili bir ülkedir. Bu nedenle ülke toprakları, mineralli kaplıca suları açısından çok zengindir. Türkiye’de 500’ünün şifalı olduğu bilinen, 1300’den fazla sıcak yeraltı suyu kaynağı bulunmaktadır. Bu nedenle ülke dünyanın en çok termal turizm amacıyla tercih edilen noktalarından biridir. Toplam 190 kaplıcaya ev sahipliği yapan ülkede, termal turizm yatak potansiyeli 1.365.000 olarak hesaplanmıştır. Bu sıralamada en üst sırada Afyon yer alırken, onu Aydın, Denizli, İzmir, Kütahya ve Sivas illeri takip etmektedir.
Türkiye’nin bu iki alanda da ön plana çıkmasının temel sebebi ise zengin tarihidir. Üzerinde yer aldığı Anadolu toprakları, insanoğlunun tarihinin başlangıcına dahi ev sahipliği yapan zengin bir kültüre sahiptir. Yüzyıllardır binlerce medeniyete ev sahipliği yapan bu topraklar, binlerce başarılı bilim insanına, şifacıya, hekime ev sahipliği yapmıştır. Farklı kültürler ve onların tecrübeleriyle zenginleşen sağlık anlayışı ülkeyi bugünlerine getirmiştir.
Yüzyıllara dayanan bu tecrübe ve anlayış ülkenin tıp alanında attığı adımların ve önem verdiği yeniliklerin bir sonucudur.
Günümüzde Türkiye’de Sağlık Turizmi
Türkiye günümüzde de geçmişten gelen sağlık mirasını taşımaktadır. Ülkede bu alanda yapılmış pek çok yatırım bulunmaktadır.
Özellikle de ülkeler arası yapılan ikili anlaşmalar ile sağlık turizm canlandırılmakta ve hasta memnuniyetini sağlayacak hizmetlere imza atılmaktadır. Türkiye’de doğrudan sağlık turizmi için çalışan bakanlık alt birimleri bulunmaktadır. Bu birimler yaptıkları girişimleri ile dünya çapından Türkiye’ye hastaların tedavi amacıyla gelmesi için çalışmalar yapmaktadır.
Türkiye, JCI ile akredite olmuş hastane sayısında dünyada ilk 3’de yer almaktadır. Ayrıca sahip olduğu termal kaynaklarla Avrupa’da birinci sırada yer alan ülke, bu alanda her yıl yüzbinlerce turisti ağırlamaktadır. Ülkenin sahip olduğu zengin doğal ve tarihi eserler, uluslararası hastalar için ülkeyi çok daha çekici bir nokta haline getirmektedir. Ilıman iklimi, gelişmiş ulaşım teknolojileriyle pek çok noktaya göre Türkiye, çok daha tercih edilebilir bir noktadır. Tarihi boyunca birbirinden farklı kültürlerin bir arada yaşadığı topraklarda yer alan Türkiye, misafirperver kimliği ile de uluslararası hastaların ülkeyi seçmesinde etkili oluyor.
Ülke aynı zamanda alandaki başarılarıyla da ön plana çıkıyor. Dünyaca konuşulan organ nakli operasyonlarına imza atan hekimler sayesinde ülke bu alanda dünyanın başarılı rakamlarına sahip.
Son olarak fiyatların pek çok ülkeye göre çok uygun olması nedeniyle de ülkede sağlık hizmetleri fiyat performans bakımından büyük bir avantaj elde ediyor.
