Türk Soylu Belgesi Hakkında Yeni Uygulama: 2025 Yönetmelik Değişikliği
10 Ekim 2025 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan yeni yönetmelikle, Türk soylu yabancıların Türkiye’de çalışma haklarını düzenleyen önemli değişiklikler yürürlüğe girdi. Bu düzenleme, 2527 sayılı Kanun kapsamında değerlendirilen kişilerin statüsünü, başvuru süreçlerini ve yetkili mercileri yeniden tanımlıyor.
⸻
- Yeni Yönetmelik Ne Getiriyor?
Yeni düzenleme, “Türk Soylu Yabancıların Türkiye’de Meslek ve Sanatlarını Serbestçe Yapabilmelerine, Kamu veya Özel Kurum ve İşyerlerinde Çalıştırılabilmelerine Dair Yönetmelik”te yapılan değişikliklerle yürürlüğe girdi.
Artık Türk soyluluk tespiti doğrudan Cumhurbaşkanı kararıyla yapılacak. Yani, hangi toplulukların Türk soylu olarak kabul edileceği, önceden olduğu gibi genel yorumla değil, resmi kararla belirlenecek.
⸻
- Türk Soyluluk Tespiti Artık Cumhurbaşkanı Kararıyla Yapılacak
Yönetmeliğe eklenen Madde 2/A bu konuyu net biçimde tanımlıyor:
“Türk soylu yabancı olarak kabul edilecek topluluklar Cumhurbaşkanı kararıyla belirlenir.”
Bu düzenleme, uygulamada hem netlik hem de idari kontrol sağlamak amacıyla getirildi. Ancak bu aynı zamanda, her topluluğun otomatik olarak Türk soylu sayılmayacağı anlamına da geliyor.
⸻
- Çalışma İzni Almak İçin Yeni Şartlar
Yönetmeliğin 3. maddesi yeniden düzenlenerek Türk soylu yabancıların Türkiye’de çalışabilmeleri için 10 temel koşul getirildi:
1. İçişleri Bakanlığınca ikamet izni verilmiş olması,
2. Gerekli mesleki belgelerin (diploma, ustalık, denklik vb.) sunulması,
3. Güvenlik açısından sakınca bulunmaması,
4. Nüfus kayıtlarının özel kütüğe işlenmesi,
5. Meslek kuruluşu üyeliğinin tamamlanması (gerekiyorsa),
6. Türk soyluluğun Cumhurbaşkanı kararıyla tespit edilmiş topluluklardan birine mensup olunması,
7. Vatandaşı olduğu ülkede mesleğini icra edememesi,
8. Etkin etnik/kültürel kimliğinin farklı olması,
9. Belgelerin doğruluğunun resmî mercilerce onaylanması,
10. Denklik işlemlerinin eksiksiz yapılması.
Bu maddeler, Türk soylular için çalışma izni belgesi sahiplerinin artık daha kapsamlı belge hazırlığıyla başvuru yapması gerektiğini gösteriyor.
⸻
- Neden Bu Değişiklik Yapıldı?
Türkiye, son yıllarda Orta Asya, Balkanlar ve Kafkasya kökenli Türk soylu topluluklardan gelen yoğun başvurularla karşılaştı. Mevzuatta net bir sınır olmaması, uygulamada farklılıklar doğuruyordu.
Yeni düzenleme ile amaçlanan:
• “Türk soyluluk” kavramını idari olarak netleştirmek,
• Yetki karmaşasını önlemek,
• Belge doğrulama sürecini güçlendirmek,
• Sistemi daha güvenilir hale getirmek.
⸻
- Bu Değişiklik Kimi Etkiliyor?
Yeni yönetmelik özellikle şu grupları doğrudan ilgilendiriyor:
• Türk soylu olup Türkiye’de çalışma izni almak isteyen yabancılar,
• 2527 sayılı Kanun kapsamında başvuruda bulunanlar,
• Önceden Türk soylu belgesiyle çalışan ancak izni yenileme aşamasında olan kişiler,
• Göçmen statüsündeki veya soy bağı Türk kökenli topluluk üyeleri (örneğin Ahıska Türkleri, Kazak, Kırgız, Türkmen, Özbek, Uygur, Azeri kökenli kişiler vb.).
Bu kişiler, yeni başvuru dönemlerinde Cumhurbaşkanı kararını ve yeni belge şartlarını dikkate alarak hareket etmelidir.
Sonuç
Yeni uygulama, Türk soylu yabancılar için hem fırsatlar hem de yeni gereklilikler getirdi.
