Yabancı öğretmen istihdam etmek isteyen kurumların bilmesi gerekenler

Türkiye’de yabancı öğretmen çalıştırmak, eğitim kurumlarımız için hem uluslararası bir vizyon katıyor hem de öğrencilere farklı kültür ve dil becerileri kazandırıyor. Ancak bu süreç, yasal mevzuat ve detaylı başvuru adımları içeriyor. Peki, yabancı bir öğretmeni ekibinize katmak isteyen bir kurum olarak nelere dikkat etmelisiniz? Gelin, bu karmaşık süreci basitleştirelim.

İlk Adım: Çalışma İzni Olmazsa Olmaz!

Türkiye’de yabancı uyruklu bir kişinin yasal olarak çalışabilmesi için olmazsa olmaz tek bir şey var: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’ndan alınmış bir çalışma izni. Bu izni almadan yabancı bir öğretmeni istihdam etmeniz kesinlikle yasal değildir ve ciddi yaptırımlarla karşılaşabilirsiniz. Yani, tüm sürecin kalbinde bu izin yatıyor!

Kurumunuzun Karnesi: Genel Yeterlilik Şartları

Yabancı öğretmen istihdam etmek isteyen her kurumun, devletin belirlediği bazı genel yeterlilik kriterlerini karşılaması gerekiyor. Bunlar, hem kurumunuzun ciddiyetini hem de finansal gücünü gösteriyor:

• Türk Personel Kuralı: İşte en sık karşılaşılan kriterlerden biri! İstihdam edeceğiniz her yabancı öğretmen için kurumunuzda en az 5 Türk vatandaşı sigortalı personel bulunması şart. Birden fazla yabancı mı almayı düşünüyorsunuz? O zaman bu kural her biri için ayrı ayrı geçerli.
• Finansal Güç Göstergesi: Kurumunuzun finansal yapısının sağlam olduğunu göstermelisiniz. Bunun için ya ödenmiş sermayeniz en az 500 bin TL olmalı ya da brüt satışlarınız 8 milyon TL’ye ulaşmalı veya 150 bin dolar ihracat yapmış olmalısınız.
• Devlete Borç Yok: Vergi veya Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) borcunuzun bulunmaması da hayati önem taşıyor. Başvuru ve uzatma süreçlerinde bu detaylar titizlikle inceleniyor.
• MEB Onayı Şart: Özellikle özel öğretim kurumları için, Milli Eğitim Bakanlığı’ndan alınmış “Kurum Açma ve Öğretime Başlama İzni” ve “Ruhsatname” belgeleri eksiksiz olmalı.

Yabancı Öğretmen Adayınız İçin Özel Belgeler

Öğretmenlik, uzmanlık gerektiren bir meslek olduğundan, yabancı öğretmen adayınızdan istenecek belgeler de bu doğrultuda çeşitleniyor:

• MEB’den “Ön İzin Belgesi”: Bu belge, yabancı öğretmenin mesleki yeterliliğini kanıtlayan en önemli belge. Milli Eğitim Bakanlığı’ndan alınması şart.
• Diploma Denkliği: Yabancı öğretmenin yurt dışındaki üniversiteden aldığı diplomanın Türkiye’deki Yükseköğretim Kurulu (YÖK) tarafından verilmiş denklik belgesini mutlaka temin etmelisiniz.
• İş Sözleşmesi: Kurumunuz ile öğretmen adayı arasında tüm şartları belirten, imzalı bir iş sözleşmesi olmalı.
• Pasaport ve Çeviri: Geçerli bir pasaport sureti ve eğer Latin alfabesiyle yazılmamışsa, yeminli tercüman onaylı çevirisi de gerekiyor.
• Biyometrik Fotoğraf: Tabii ki, güncel bir biyometrik fotoğraf da dosyadaki yerini almalı.

Maaş Kriteri: Asgari Ücretin Katları Önemli!

Yabancı öğretmene ödeyeceğiniz maaş da bakanlıkça belirlenen kriterlere uymalı. Öğretmenler ve uzmanlık gerektiren pozisyonlar için beyan edilecek ücret, brüt asgari ücretin en az 3 katı olmalı.

Unutmayın: Asgari ücret her yıl, hatta bazen yıl içinde iki kez güncellenebiliyor. Başvuruyu yapacağınız tarihteki güncel brüt asgari ücretin 3 katını baz aldığınızdan emin olun. Bu detayda yapılacak bir hata, başvurunuzun reddedilmesine yol açabilir.

Başvuru Süreci: Yurt İçi mi, Yurt Dışı mı?

Yabancı öğretmeninizin Türkiye’deki ikamet durumuna göre başvuru süreci değişiklik gösterir:

• Yurt İçi Başvuru: Eğer yabancı öğretmeniniz Türkiye’de en az 6 aylık geçerli bir ikamet iznine sahipse, başvuruyu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın online sistemi üzerinden yapabilirsiniz.
• Yurt Dışı Başvuru: Öğretmen adayı yurt dışındaysa veya Türkiye’de ikamet izni yoksa, süreci vatandaşı olduğu veya yasal ikametinin bulunduğu ülkedeki Türk konsoloslukları aracılığıyla başlatır. Konsolosluktan alınan referans numarasıyla kurum olarak sizin 30 gün içinde Bakanlığa online başvuruyu tamamlamanız gerekir.

İzin Süresi ve Uzatma: İlk çalışma izni genellikle en fazla bir yıl verilir. Ancak aynı kurumda ve aynı meslekte çalışmaya devam edildiği sürece uzatma imkanı bulunur: İlk uzatmada 2 yıl, sonraki uzatmalarda ise en fazla 3 yıl süreyle izin uzatılabilir. Unutmayın, uzatma başvurusu mevcut iznin bitimine 60 gün kala yapılmalı ve kurumun e-imzası ile online olarak gerçekleştirilmelidir.

“Neden Reddedildi?” En Sık Görülen Durumlar

Çalışma izni başvuruları bazen olumsuz sonuçlanabiliyor. En yaygın ret nedenlerini bilmek, başvurunuzu daha sağlam yapmanızı sağlar:

• Türk Vatandaşı Önceliği: Türk vatandaşlarının kolaylıkla yapabileceği veya İŞKUR kayıtlarında çok sayıda Türk iş arayanın bulunduğu pozisyonlar için yabancı istihdamı genellikle onaylanmaz.
• Nitelik Uyumsuzluğu: Öğretmenin eğitiminin veya tecrübesinin başvuru yapılan pozisyona yeterli görülmemesi ya da uymaması.
• Kurum Şartlarını Sağlamamak: Yukarıda belirttiğimiz finansal yeterlilik veya personel sayısı gibi kriterlerin kurum tarafından karşılanamaması.
• Eksik/Hatalı Evrak: Başvuru dosyasında eksik, yanlış veya yanıltıcı bilgi/belge olması, ya da istenen ek belgelerin süresi içinde tamamlanmaması en sık karşılaşılan ret nedenlerindendir.

Başvurunuz reddedilirse endişelenmeyin! Ret gerekçesi e-posta ile size bildirilir ve 30 gün içinde itiraz etme hakkınız bulunur. İtirazınızı, reddedilme nedenini ortadan kaldıracak sağlam gerekçelerle online olarak yapmalısınız.

Harçlar ve Ödeme Detayları

Çalışma izni alımı, devlete ödenmesi gereken harç ve değerli kağıt bedellerini içerir:

• Çalışma İzni Harcı: İznin süresine göre değişir (örneğin, 1 yıllık izin için belirlenen bir harç varken, 2 veya 3 yıllık izinler için bu miktar artar).
• Değerli Kağıt Bedeli: Çalışma izni belgesinin kendisi değerli bir evrak niteliğinde olduğu için ayrı bir bedel ödenir.
• Nereye Ödeme Yapılır? Bakanlık başvuruyu onayladıktan sonra, harç ve değerli kağıt bedeli sadece T.C. Ziraat Bankası, T. Vakıflar Bankası veya T. Halk Bankası aracılığıyla yatırılmalıdır.

Yabancı öğretmen istihdam etmek, kurumunuz için büyük bir değer yaratma potansiyeli taşır. Bu süreçteki yasal gereklilikleri eksiksiz yerine getirmek, hem kurumunuzu olası sorunlardan korur hem de yabancı öğretmenin Türkiye’deki çalışma hayatına sorunsuz bir başlangıç yapmasını sağlar.

Detaylı bilgi için, iletişim.