Yabancıların Çalışma İzni Yönetmeliğinde 1 Ekim 2024 Değişiklikleri
Türkiye’de yabancıların çalışma izni yönetmeliğinde yapılan değişiklikler, belirli sektör ve mesleklerde hem işverenlerin hem de çalışanların lehine esneklikler sağlıyor. 1 Ekim 2024’te yürürlüğe giren bu yeni düzenlemeler, özellikle istihdam, ücret ve mali yeterlilik kriterlerinde değişiklikler içeriyor.
Hangi Sektörlerde İstihdam Kriterleri Değişti?
Yeni düzenlemeye göre, bazı sektörlerde yabancı çalışanların sayısını sınırlayan “her beş Türk çalışan için bir yabancı çalışan” zorunluluğu esnetildi. Bu esneklik özellikle bilişim, teknoloji, sağlık, turizm ve eğitim gibi sektörlerde uygulanacak. Bu sektörlerde yabancı uzmanlara olan talep nedeniyle, yabancı iş gücüne yönelik kısıtlamalar daha hafifletildi. Bu değişiklikler sayesinde işverenler, nitelikli yabancı çalışanları daha kolay istihdam edebilecek.
Yabancılara Ödenmesi Gereken Taban Ücretler 2024
Oturma İzni Olanlar İçin Yeni Çalışma İzni Kolaylığı
Daha önce, oturma izni olan yabancılar için çalışma izni başvurularında belirli kriterler uygulanıyordu. Ancak yeni düzenlemeyle birlikte, üç yıl süreli oturma izni olan yabancılar ( öğrenci ikameti hariç olmak kaydıyla ), kriterlere takılmadan istedikleri iş yerinde ve istedikleri maaşla çalışma izni için başvurabilecekler. Bu düzenleme, özellikle girişimcilik ve serbest meslekler için büyük bir fırsat sunuyor. Yani, bu yabancılar herhangi bir sektörde çalışmak için daha esnek koşullarla izin alabilecekler.
Ücret Kriterlerinde Esneklik
Daha önce, yabancılara en az asgari ücretin 1.5 katı maaş verilmesi zorunluydu. Ancak, yeni yönetmelikle bu kriter belirli mesleklerde ve sektörlerde esnetildi. Özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeler (KOBİ’ler) için maliyetleri azaltmak amacıyla, bu tür zorunluluklar sektörel bazda yeniden düzenlendi. Böylece, yabancı iş gücünden daha fazla faydalanılması hedefleniyor.
Şirket ortağı yabancılar için kriterler
01/01/2025 tarihi itibariyle geçerli olmak kaydıyla yeni işyeri açan veya ortak olan yabancıların çalışma izni başvurusunda ödenmiş sermayesinin en az 500.000TL olması ve ortaklık payının en az yüzde yirmi olması gerekmektedir.
Çalışma izni süresinin yedinci ayı itibariyle işyerinde en az beş Türk sigortalı personeli istihdamı aranacaktır.
100.000 ABD Doları ve üzerinde sermaye payı olan yabancı ortaklar için yapılan başvurularda bu kriterler aranmayacaktır.
Bu düzenlemeler, Türkiye’nin küresel iş gücü piyasasında rekabet gücünü artırmayı ve nitelikli yabancı iş gücünün ülkeye kazandırılmasını amaçlıyor. Özellikle yatırım, teknoloji ve ihracat gibi alanlarda Türkiye’nin daha güçlü bir pozisyon elde etmesine yardımcı olacak.
Şirket Ortağı Yabancıların Çalışma İzni
Yabancı Öğrenciler İçin
Türkiye’de ön lisans ve lisans düzeyinde öğrenim gören yabancılar ikinci sınıf itibariyle kısmi süreli çalışma izni ile çalışabilirler. Yabancının öğrenim gördüğü il başvuruda dikkate alınmaktadır. Lisansüstü öğrenciler için bu sınırlamalar uygulanmaz.
Yabancı öğrencilerin evde çocuk veya yaşlı bakımında ve eğlence sektöründe çalışmak üzere yaptıkları başvurular olumsuz değerlendirilmektedir.
Yabancı Öğrenciler İçin Çalışma İzni Şartları Nelerdir?
Ev Hizmetleri İçin
Ev hizmetlerinde bakımı yapılacak veya refakat edilecek kişinin veya bu kişinin bakıma/refakate destek olacak ikinci derece dâhil kan veya kayın hısımı yakınlarının ilgili kurum ve kuruluşlarca belgelendirilmiş olması koşuluyla çalışma izni başvurusunda bulunabilir. Ayrıca, işverenin yeterli düzeyde sürekli ve düzenli gelire sahip olması gerekmektedir.
Yurtdışından Ev hizmetleri üzerinden alınan çalışma izinlerinde başka bir işverene transfer başvurusu yapabilmesi için çalışma izni başlangıç tarihinden 6 ay geçmesi gerekmektedir, aksi taktirde çalışma izni transfer başvurusu olumsuz sonuçlanmaktadır.
Ev Hizmetlerinde Yabancı Bakıcı Çalıştırma
Değişen çalışma izni değerlendirme kriterleri
- İstihdam kriteri
1.1. Bilanço esası usulüne tabi işyerlerinde, adına çalışma izni başvurusu yapılan yabancının çalışacağı işyerinde, istihdam edilmek istenilen her bir yabancı için en az beş Türk vatandaşının istihdamı esastır.
1.2. Son yıl net satış tutarı 50.000.000 Türk Lirası veya daha fazla olan işyerinde istihdam edilecek beş yabancıya kadar çalışma izni başvurularının değerlendirilmesinde istihdam kriteri uygulanmaz. - Mali yeterlilik kriteri
2.1. Bilanço esası usulüne tabi yeni kurulan (cari yılda kurulmuş ve henüz yılsonu bilançosu ve yıllık gelir tablosu düzenlenmemiş olan işyeri) işyerinde istihdam edilecek yabancı adına yapılacak çalışma izni başvurusunda, işyerinin ödenmiş sermayesinin en az 500.000 TL olması gerekir.
2.2. Bilanço esası usulüne tabi faaliyette olan (kuruluşu cari yıldan önceki bir yılda olan ve en az bir yılsonu bilançosu ve yıllık gelir tablosu düzenlemiş olan işyeri) işyerinde istihdam edilecek yabancı adına yapılacak çalışma izni başvurusunda; işyerinin ödenmiş sermayesinin en az 500.000 TL olması veya net satışlarının en az 8.000.000 TL olması veya ihracatının en az 150.000 ABD doları olması gerekir.
2.3. Bilanço esası usulüne tabi işyerlerinin kurmuş oldukları adi ortaklıklar tarafından yapılacak çalışma izni başvurusunda, ortaklardan en az birinin ödenmiş sermayesinin en az 500.000 TL olması veya net satışlarının en az 8.000.000 TL olması veya ihracatının en az 150.000 ABD doları olması gerekir.
Yurtdışı başvurularda ve istisnalar kapsamında olmayan yabancılar için bu kriterler aranmaktadır. Bahsedilen kriterler 01/01/2025 tarihinde yürürlüğe girecektir.