Tamamlayıcı Tıp Nedir? Türkiye’de Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları Nelerdir?
Tıp dendiğinde hepimizin aklına çeşitli tıp branşları gelir. Tamamlayıcı tıp, alışık olduğumuz modern tıp yöntemlerine direkt olarak tabi değildir. Tamamlayıcı tıp, modern tıbba adı üstünde “tamamlayıcı” bir etki sağlar. Geleneksel ve tamamlayıcı tıbbın modern tıp ile bir arada kullanılmasına ise bütüncül tıp adı verilir.
Tamamlayıcı tıp, alternatif tıp anlamına da gelmez çünkü tamamlayıcı tıp modern tıp ile beraber kullanılır. Alternatif tıp ise modern tıbbın yerini alan bir yöntemler bütünüdür. Cerrahi operasyon, kemoterapi, hormon tedavisi gibi modern yöntemlerin yanına yoga, masaj, akupunktur gibi yöntemlerin eklenmesiyle gerçekleşir. Dolayısıyla ikisi arasında ki farkı bilmek önemlidir.
Geleneksel ve tamamlayıcı tıp, fiziksel ve ruhsal rahatsızlıklardan korunma, bunların teşhis ve tedavi edilmesi, sağlığa katkı sağlaması amaçlı kullanılan ve kültürden kültüre çeşitli farklılıklar gösterebilen yöntem ve bilgilerdir. Tamamlayıcı tıp yöntemleri birçok tıp branşından uzman hekimin disiplinler arası çalışmasıyla hastaya sunulur.
Tamamlayıcı tıbbın temel amacı, hastaya bazı farkındalıklar kazandırmak ve hastanın kendi sağlığına dair sorumluluğu ele almasını sağlamaktır. Böylece hasta standart tıp yöntemleri kullanılarak yapılan tedavisi esnasında ve sonrasında hastalığıyla daha iyi mücadele edebilir. Temel amaç budur özetle.
Türkiye’de Tamamlayıcı Tıp Mevzuatı
Türkiye’de usulsüz ve kuralsız yapılan uygulamalarını engellemek amacıyla Sağlık Bakanlığı bünyesinde “Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları Dairesi Başkanlığı” faaliyet yürütmektedir. 27 Ekim 2014 tarihinde yönetmelik resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Buna göre tamamlayıcı ve geleneksel tıp uygulamalarını yapma hakkı sadece hekimlere ve diş alanında olmak kaydıyla diş hekimlerine verilmiştir.
Hekimler ve diş hekimleri Bakanlık tarafından belirlenen alanlarda eğitim aldıktan sonra tamamlayıcı tıp uygulamalarını hastaları üzerinde uygulamaya başlayabilir.
Bu alanlar şunlardır:
- Fitoterapi (Bitkilerle Tedavi)
- Akupunktur
- Kupa Terapi
- Sülük Tedavisi
- Hipnoz
- Ozon Terapi
- Mezoterapi
- Apiterapi
- Proloterapi
- Osteopati
- Refleksoloji
- Homeopati
- Kayropraktik
- Larva Uygulaması
- Müzik Terapi
Şimdi bu uygulamalarından bazılarını açıklayalım.
Refleksoloji
Refleksoloji; el, ayak ve kulaklarda yer alan refleks noktalarına basınç uygulanarak bu noktalarla alakalı diğer organların ve organ sistemlerinin tedavi edilmesini amaçlar. İlk olarak 5000 yıl önce Çin’de uygulanmaya başladığı düşünülen bu yöntemin modern anlamda temellerini ise fizyoterapistEuniceIngham atmıştır.
Refleksoloji uygulamaları genelde olarak nörolojik hastalıklarda, eklem ağrılarında, cinsel rahatsızlıklarda ve depresyon gibi ruhsal rahatsızlıklarda standart tıp yöntemlerine destek amaçlı kullanılır.
Larva Uygulaması (Maggot Tedavisi)
Yara ve yara kenarında yaşaması mümkün olmayan, kötü ve kalitesiz dokuların temizlenmesi işlemine debridman adı verilir. Vücut normalde bu tür yaraları kendi kendine iyileştirebilmektedir ancak bağışıklığı zayıf hastalarda iyileşme ve dokuların temizlenmesi çok uzun sürebilir. Cerrahi debridmanın işe yaramadığı durumlarda ise larva tedavisi kullanılabilir.
Larva tedavisi “Luciliasericata” adı verilen yeşil şişe sineği larvalarının yara üzerine yerleştirilmesiyle yapılır. Sinek larvaları ölü ve kötü durumdaki dokuları tüketerek sindirir. Larvaların salgıladıkları enzimler ise dokunun iyileşmesini sağlar. Larva tedavisindeki en önemli noktalardan biri ise larvaların sadece sağlıksız dokuları yiyor olmasıdır. Larvaların seçici olması sağlıklı dokuların gereksiz yere zarar görmesini de önler.
Kupa Tedavisi (Hacamat)
Tamamlayıcı ve geleneksel tıp uygulamalarından biri olan kupa tedavisi (cupping) kan aldırılarak yapıldığında yaş kupa tedavisi, kan aldırılmadan yapıldığında ise kuru kupa tedavisi olarak adlandırılır. Yaş kupa tedavisine Türkiye’de “hacamat” da denmektedir.
3000 yıllık bir geçmişi olduğu düşünülen kupa tedavisi özellikle kaslarda biriken laktik asitin dağıtılması ve kasın rahatlatılması amacıyla kullanılır. Kupanın uygulandığı bölgede yaşanan morarma esasında iyi bir şeydir çünkü vücuttaki iyileştirici kimyasallar moraran bölgeye gider ve o bölgenin yenilenmesi, tazelenmesi sağlanır.
Yaş kupa tedavisi olarak bilinen hacamat ise hem hastalıktan kurtulma hem de hastalıklardan korunma maksadıyla vücudun bazı bölgelerinde biriken toksik kanın alınmasıdır. Kan alınacak bölgeye hafif çizikler atılır ve bardak bu bölgeye yerleştirilir. Bardak içindeki basıncın kanı vakumlaması sağlanır. Hacamat, Doğu ülkelerinde olduğu kadar Batı’da da uygulanan bir uygulamadır.
Bu noktada kupa tedavisini (hem yaş hem kuru) mutlaka bu işin eğitimini almış uzman bir hekimden almaya özen göstermek gerekir. Hacamatı “merdiven altı” olarak tabir edilen yerlerde yaptırmamak, muhakkak hastane ortamında yaptırmak gerekir.
Türkiye’de tamamlayıcı tıp yöntemleri hem devlet hem de özel hastanelerde uygulanmaktadır.
Tamamlayıcı Tıp Uygulama Merkezine Gitmeden Önce Dikkat Etmeniz Gerekenler
Tamamlayıcı tıp uygulamaları yapan bir hastaneye, kliniğe ya da merkeze gittiğinizde kesinlikle bakanlık tarafından tamamlayıcı tıp uygulama izin belgesinin olduğundan emin olun.
Uygulamayı yapan kişinin tıp mezunu bir hekim olmasına özen gösterin. Uygulamayı yapan kişinin hekim olmadığını düşünürseniz bu durumu belirtin. Tamamlayıcı tıp uygulamaları mutlaka Sağlık Bakanlığı sertifikalı hekimlerce yapılmalıdır.
Diş hekimleri de sadece diş, diş eti ve ağız ile alakalı tamamlayıcı tıp uygulamaları yapabilir. Diş hekiminin ilgi alanına girmeyen uygulamaları tıp hekimlerine yaptırmalısınız.
Ve tabii ki uygulamayı yaptırmaya gittiğiniz yerde işlem öncesi size imzalatılan onay belgesini detaylı bir şekilde okuyup imzalayın.