Yabancı Kalmayın: Günlük Hayatta En Çok Kullanılan Türk Deyimleri
Türkçe deyimler ve atasözleri bakımından oldukça zengin bir dildir. Türk halkı da bu deyimleri günlük hayatta sık kullanır. Bu nedenle Türkiye’de sokaklarda, otobüslerde, kafelerde; kısaca sosyal alanlarda duyacağınız Türkçe deyimlerin çeşitliliği sizi şaşırtabilir.
Bununla beraber Türk halkı, yabancı uyruklu kişilere karşı sıcak davranır, onlara Türkçe deyimleri ve kelimeleri dostane bir şekilde öğretmeye çalışır. Diğer bir ifadeyle Türkiye’de yaşayacağınız süre dahilinde birçok deyimi zaten öğrenirsiniz. Ancak biz bu yazıda Türkçede sık rastlanan bazı deyimlere ve ifadelere yer vereceğiz ve sizin işinizi biraz daha kolay hale getireceğiz.
Hayırlı Olsun
“Hayırlı olsun” ifadesi bir olaydan sonra olayın kahramanlarını kutlamak ve bu olayın iyi sonuçlar doğurmasını ummak şeklinde açıklanabilir.
Yeni ev alan, işe giren, yeni bir eşya satın alan kişilere “hayırlı olsun” denir, bu yeni gelişmenin güzel sonuçlar getirmesi temenni edilir.
Hayırlı İşler
Genelde bir yerden alışveriş yaptıktan sonra dükkan sahibine “hayırlı işler” denir. Hayırlı işler, dükkan sahibine bol kazanç ve müşteri dilemek anlamı taşır.
Ayrıca dükkana girip selam verdikten sonra da “Hayırlı işler” denilebilir.
Kolay Gelsin
“Kolay gelsin” ifadesi bir işle uğraşan kişiyi görünce söylenir. Yapılan işin, kişiyi yormaması, işin o kişiye kolay gelmesini ümit etmek anlamı taşır. Sıkı bir şekilde ders çalışan bir öğrenciye, ağaç budayan bir bahçıvana, ağır yük taşıyan bir kişiye “kolay gelsin” demek, güzel bir jesttir. Karşıdaki kişi böyle bir söz söylediğiniz zaman memnun olacaktır.
Afiyet Olsun
Birisine yemek yedikten önce ya da sonra “Afiyet olsun” denilebilir. Bu ifade yemeğin yiyen kişiye yararlı olmasını ümit etmek demektir. Örneğin restoranda garson yemeklerinizi getirdikten sonra ya da yemek sonrası gelip masayı toplamadan önce “Afiyet olsun” diyecektir. Afiyet olsun diyen kişiye teşekkür edilerek karşılıklı iyi niyet değiş tokuşu yapılırsa arkadaşça bir ortam oluşur.
Sağlık Olsun
“Sağlık olsun” ifadesi genelde olumsuz bir duruma olumlu bir açıdan bakmak için kullanılır.
Örneğin bir sınava çok çalışmasına rağmen istediği notu alamayan kişi “sağlık olsun” der. Diğer bir deyişle, kişi elinden gelenin en iyisini yapmasına rağmen yine de istediği başarıyı elde edemediyse “sağlık olsun” ifadesini kullanır. Kişinin sağlığı yerinde olduğu sürece hayatta her şeyin telafisi vardır, ancak sağlık bozulduğu zaman hiçbir şeyin önemi kalmaz. Sağlık olsun da bu durumu vurgulamak için sıkça kullanılan bir ifadedir.
Sıhhatler Olsun
“Sağlık olsun” ifadesine çok benzeyen “sıhhatler olsun” genelde saç ve sakal tıraşı olan erkeklere söylenir. Daha çok “Saatler olsun” şeklinde telaffuz edilir.
Geçmiş Olsun
Kötü bir olay yaşayan insanlara bu olay sonrasında “geçmiş olsun” denir. Olayın daha büyük ve daha kötü sonuçlara yol açmamış olduğuna duyulan minneti göstermek için kullanılır.
Ufak bir trafik kazası geçiren kişiye, merdivenden düşüp bacağı kırılan kişiye, uzun bir yolculuktan sonra görüşülen kişiye “geçmiş olsun” denir.
Ben Ismarlıyorum
Türk insanı oldukça misafirperverdir. Misafirlerine yemek, içecek ısmarlamayı çok seven Türk insanlarından “Ben ısmarlıyorum” sözünü oldukça sık duyarsınız.
Hatta öyle ki “Senin paran burada geçmez.” ifadesini de duyarsanız şaşırmayın. Elbette sizin paranız da geçerlidir, ancak o mekanda sizin para harcamanızı istemeyen kişi tüm hesabı kendi öder. Bu nedenle özellikle yakın olduğunuz Türk arkadaşlarınızdan böyle bir ifade duyarsanız bilin ki size değer veriliyor ve seviliyorsunuz.