Türkiye’de yabancıların ikamet ve seyahatleri hakkındaki 5683 sayılı kanuna göre ülke içinde kalması toplum güvenliğine, siyasi ve idari icaplara aykırı sayılan yabancılar, kendilerine verilen süre içinde Türkiye’yi terk etmeye davet edilir. Bu süre içinde ülkeyi terk etmeyenler sınır dışı edilebilir.

Sınır dışı etme işlemlerinden İçişleri Bakanlığı sorumludur. Sınır dışı edilme kararı, kişinin kendisine ya da avukatına haber verilir. Eğer sınır dışı edilecek kişinin avukatı yoksa, bu kişiye sınır dışı edilme kararına itiraz şartları hakkında bilgi verilir.

Kimler Sınır Dışı Edilir?

  • İşlediği suç nedeniyle iki yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına mahkum edilenler,
  • Terör örgütü yöneticisi, üyesi, destekleyicisi veya çıkar amaçlı suç örgütü yöneticisi, üyesi veya destekleyicisi olanlar,
  • Türkiye’ye giriş, vize ve oturma izinleri için yapılan işlemlerde gerçek dışı bilgi ve sahte evrak kullananlar,
  • Türkiye’de bulunduğu zaman içinde geçimini yasadışı yollardan sağlayanlar,
  • Kamu düzeni, kamu güvenliği ya da kamu sağlığı açısından tehdit oluşturanlar,
  • Vize veya vize muafiyeti süresini 10 günden fazla aşanlar veya vizesi iptal edilenler,
  • Oturma izinleri iptal edilenler,
  • Oturma izni  süresinin sona ermesinden itibaren kabul edilebilir bir gerekçesi olmadan ikamet izni süresini 10 günden fazla ihlal edenler,
  • Çalışma izni olmadan çalıştığı tespit edilenler,
  • Türkiye’ye yasal giriş veya Türkiye’den yasal çıkış hükümlerini ihlal edenler,
  • Hakkında Türkiye’ye giriş yasağı bulunmasına rağmen Türkiye’ye geldiği tespit edilenler,
  • Uluslararası koruma başvurusu reddedilen, uluslararası korumadan hariçte tutulan, başvurusu kabul edilemez olarak değerlendirilenler,
  • Oturma izni uzatma başvuruları reddedilenlerden, 10  gün içinde Türkiye’den çıkış yapmayanlar,
  • Başvuru sahibi veya uluslararası koruma statüsü sahibi kişiler hakkında, sadece ülke güvenliği için tehlike oluşturduklarına dair ciddi emareler bulunduğunda veya kamu düzeni açısından tehlike oluşturan bir suçtan kesin hüküm giymeleri durumunda sınır dışı etme kararı alınabilir.

Kimlerin Türkiye’ye Girişi Yasaktır?

5682 sayılı Pasaport Kanunu’nun 8. maddesine göre aşağıda belirtilen kişilerin Türkiye’ye girişi yasaktır.

  • Serseriler ve dilenciler,
  • Delilikle veya bulaşık hastalıkla malul olanlar, (Bu gibilerden umumi sıhhati ve asayişi tehlikeye sokmayacak halde olup kendi vasıtalarıyla, kanuni veli veya vasilerinin maddi himayeleri altında olarak tedavi alacaklar ya da hava değiştirme için gelenler bu hükümden istisna edilebilirler.)
  • Türkiye Cumhuriyeti’nin taraf bulunduğu, mücrimlerin iadesine müteallik anlaşma veya anlaşmalarla iadeye esas olarak kabul edilen suçlardan birinden sanık veya hükümlü bulunanlar,
  • Türkiye’den sınır dışı edilmiş olup da tekrar girişine izin edilmemiş bulunanlar,
  • Türkiye Cumhuriyetinin emniyetini ve umumi nizamını bozmak niyetiyle veya bozmak isteyenlere ve bozanlara iştirak etmek ile yardım etmek maksatıyla geldikleri sezilenler,
  • Para karşılığı cinsel ilişkiye girenler ve kadınları fuhuşa sevk ederek geçinmeyi meslek edinenlerle beyaz kadın ticareti yapanlar ve her türlü kaçakçılar,
  • Türkiye’de kalacaklarını beyan ettikleri müddetçe yaşamlarına ve tekrar gitmelerine yetişecek paraları bulunmayıp, Türkiye’de kendilerini himaye edecek kimseleri bulunduğunu veya Türkiye’de yabancılarla kanunla yasaklanmış işlerden birini tutacaklarını ispat edemeyen” şahısların ülkeye girişleri yasaktır.

Türkiye’ye Girişe İzin Verilmeme Sebepleri

Türkiye Göç Raporuna göre 2016 yılında toplam 18.294 yabancının Türkiye’ye girişine izin verilmemiştir.

Yabancıların Geri Çevrilme Sebepleri

Yabancıların geri çevrilme sebeplerine bakalım:

  • Giriş Yasağı: 7399  % 40
  • Vizesiz Seyahat: 4300  %24
  • Geçersiz Belge: 2491  %14
  • Sahtecilik: 1369  % 7
  • Vize İhlali: 909 — %5
  • Diğer Sebepler: 1826  %10

Tahdit kodları

KODU    SÜRE                                                       AÇIKLAMA
V 84 10 GÜN İÇİNDE İKAMET İZNİ ALMAK ŞARTI İLE GİRİŞ YAPANLAR
V 69 İKAMET İZNİ İPTAL EDİLENLER
V 71 ADRESTE BULUNAMAYANLAR
V 77 AHISKA TÜRKÜ OLMADIĞI HALDE MÜRACAAT EDENLER
O 100 5 YIL GİRİŞİ BAKANLIK İZNİNE TABİ
G 78 SÜRESİZ BULAŞICI HASTALIK TAŞIYAN YABANCILAR
Ç 113 2 YIL YASADIŞI GİRİŞ-ÇIKIŞ YAPANLAR
Ç 114 1 YIL HAKLARINDA ADLİ İŞLEMLER YAPILANLAR
Ç 115 1 YIL CEZA EVİNDEN TAHLİYE OLAN YABANCILAR
Ç 116 1 YIL GENEL AHLAK – KAMU SAĞLIĞINI TEHDİT EDENLER
Ç 117 1 YIL PARASIZ KAÇAK ÇALIŞANLAR
Ç 118 5 YIL İKAMET İZNİ GEÇERSİZ KILINANLAR
Ç 119 5 YIL KAÇAK ÇALIŞMAKTAN VERİLEN PARA CEZASINI ÖDEMEYENLER
Ç 120 5 YIL VİZE İHLALİ – İKAMET İHLALİNDEN KAYNAKLANAN PARA CEZASINI ÖDEMEDEN ÇIKANLAR
Ç 135 5682 SKM İDARİ PARA CEZASI
Ç 136 SINIRDIŞI SEYAHAT MASRAFLARI
Ç 137 TERKE DAVET EDİLEN YABANCILAR
Ç 138 İNAD YOLCU
N 99 SÜRESİZ GİRİŞİ İNTİZANLI VİZEYE TABİ

Yine aynı genelge kaçak çalışmaktan dolayı taahhüt ettirilen idari para cezasını ödemeden sınır dışı edilen yabancılar hakkında “Ç” kodlu tahdit programında yer alan 119 suç kodu ile, ödeyenlerin ise 117 suç kodu ile işlem yapılacağı, yabancının para cezasını ödemediği taktirde iki yıl süreyle ülkeye girişine izin verilmeyeceği, para cezasını ödeyerek girmek isteyenlerin tahdit düşümlerinin yapılması ve ülkemize girişlerinin sağlanması ise İçişleri Bakanlığı’ndan alınarak talimatla yapılacağı açıklanmıştır.

Yabancıların sınır dışı edilme sebepleri istatistikleri

Sınır Dışı Etme Kararı Alınmayacaklar

Türkiye Göç İdaresi Genel Müdürlüğü veya valilikler tarafından hakkında deport kararı çıkartılma şartları taşıyan bazı yabancılar için özel sebeplerden dolayı sınır dışı uygulaması yapılamıyor.

54 üncü madde kapsamında olsalar dahi, hakkında sınır dışı etme kararı alınamayan yabancılar:

  • Sınır dışı edileceği ülkede ölüm cezasına, işkenceye, insanlık dışı ya da onur kırıcı ceza veya muameleye maruz kalacağı konusunda ciddi emare bulunanlar
  • Ciddi sağlık sorunları, yaş ve hamilelik durumu nedeniyle seyahat etmesi riskli görülenler
  • Hayati tehlike arz eden hastalıkları için tedavisi devam etmekte iken sınır dışı edileceği ülkede tedavi imkânı bulunmayanlar
  • Mağdur destek sürecinden yararlanmakta olan insan ticareti mağdurları
  • Tedavileri tamamlanıncaya kadar, psikolojik, fiziksel veya cinsel şiddet mağdurları

Söz konusu durumların sona ermesi hâlinde bu yabancılar hakkında sınır dışı etme kararı alınacaktır.

Bu Karara Karşı Yargı Yolu

Sınır dışı etme kararı, gerekçeleriyle birlikte hakkında sınır dışı etme kararı alınan yabancıya veya yasal temsilcisine ya da avukatına tebliğ edilir. Hakkında sınır dışı etme kararı alınan yabancı, bir avukat tarafından temsil edilmiyorsa kendisi veya yasal temsilcisi, kararın sonucu, itiraz usulleri ve süreleri hakkında bilgilendirilir.

İdare mahkemesine başvuru ve özellikleri:

  • Yabancı veya yasal temsilcisi ya da avukatı, sınır dışı etme kararına karşı, kararın tebliğinden itibaren on beş gün içinde idare mahkemesine başvurabilir.
  • Mahkemeye başvuran kişi, sınır dışı etme kararını veren makama da başvurusunu bildirir.
  • Mahkemeye yapılan başvurular yedi gün içinde sonuçlandırılır.
  • Mahkemenin vermiş olduğu karar kesindir.
  • Yabancının rızası saklı kalmak kaydıyla, dava açma süresi içinde veya yargı yoluna başvurulması hâlinde 54’üncü maddenin birinci fıkrasının (b), (d) ve (k) bentleri ile ikinci fıkrası kapsamındakiler hariç, yargılama sonuçlanıncaya kadar yabancı sınır dışı edilmez.
  • Bireysel başvuru hakkı Anayasa ile herkese tanındığından, hakkında sınır dışı etme kararı alınan yabancı da, idare mahkemesinin kararı üzerine Anayasa Mahkemesine başvurabilir.

Türkiye’yi Terke Davet

Sınır dışı etme kararı alınanlara, sınır dışı etme kararında belirtilmek kaydıyla, Türkiye’yi terk edebilmeleri için on beş günden az olmamak üzere otuz güne kadar süre tanınır. Türkiye’den çıkış için süre tanınan kişilere, hiçbir harca tabi olmayan “Çıkış İzin Belgesi” verilir.

Türkiye’yi terke davet edilenlerden, süresi içinde ülkeyi terk edenler hakkında giriş yasağı kararı alınmayabilir. Süresi içinde Türkiye’yi terk etmeyen yabancılar, idari gözetim altına alınır.

Aşağıdaki kişiler Türkiye’yi terke davet edilmez ve kendilerine yukarıda bahsi geçen süre uygulanmaz:

  • Kaçma ve kaybolma riski bulunanlar,
  • Yasal giriş veya yasal çıkış kurallarını ihlal edenler,
  • Sahte belge kullananlar,
  • Asılsız belgelerle ikamet izni almaya çalışanlar veya aldığı tespit edilenler,
  • Kamu düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığı açısından tehdit oluşturanlar.

Sınır Dışı Etmek Üzere İdari Gözetim ve Süresi

İdari Gözetim Kararı

Sınır dışı etme kararı alınanlardan aşağıda sayılanlar hakkında valilik tarafından idari gözetim kararı alınır

  • Kaçma ve kaybolma riski bulunanlar,
  • Türkiye’ye giriş veya çıkış kurallarını ihlal edenler,
  • Sahte ya da asılsız belge kullananlar,
  • Kabul edilebilir bir mazereti olmaksızın Türkiye’den çıkmaları için tanınan sürede çıkmayanlar,
  • Kamu düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığı açısından tehdit oluşturanlar.
  • Haklarında idari gözetim kararı alınanlar Geri Gönderme Merkezlerinde (GGM) tutulurlar.
  • GGM’ndeki idari gözetim süresi altı ayı geçemez. Ancak bu süre, sınır dışı etme işlemlerinin yabancının iş birliği yapmaması veya ülkesiyle ilgili doğru bilgi ya da belgeleri vermemesi nedeniyle tamamlanamaması hâlinde, en fazla altı ay daha uzatılabilir.
  • İdari gözetimin devamında zaruret olup olmadığı, valilik tarafından her ay düzenli olarak değerlendirilir. Gerek görüldüğünde, otuz günlük süre beklenilmez.
  • İdari gözetiminin devamında zaruret olmadığı değerlendirilenler derhal Bakanlığa bildirilir. Bakanlığın uygun görmesi halinde yabancı hakkındaki idari gözetim kararı kaldırılır ve kendisine Çıkış İzin Belgesi verilir. Bu yabancılardan belli bir adreste ikamet etmeleri veya istenilen şekil ve sürelerde bildirimde bulunmaları istenebilir.

İdari Gözetim Kararına Karşı Yargı Yolu

İdari gözetim kararı, idari gözetim süresinin uzatılması ve her ay düzenli olarak yapılan değerlendirmelerin sonuçları, gerekçesiyle birlikte yabancıya veya yasal temsilcisine ya da avukatına tebliğ edilir. Aynı zamanda, idari gözetim altına alınan kişi bir avukat tarafından temsil edilmiyorsa, kendisi veya yasal temsilcisi kararın sonucu, itiraz usulleri ve süreleri hakkında bilgilendirilir.

Sulh ceza hakimine başvuru:

  • İdari gözetim altına alınan kişi veya yasal temsilcisi ya da avukatı, idari gözetim kararına karşı sulh ceza hâkimine başvurabilir.
  • Başvuru idari gözetimi durdurmaz.
  • Dilekçenin idareye verilmesi hâlinde, dilekçe yetkili sulh ceza hâkimine derhâl ulaştırılır.
  • Sulh ceza hâkimi incelemeyi beş gün içinde sonuçlandırır.
  • Sulh ceza hâkiminin kararı kesindir.
  • İdari gözetim altına alınan kişi veya yasal temsilcisi ya da avukatı, idari gözetim şartlarının ortadan kalktığı veya değiştiği iddiasıyla yeniden sulh ceza hâkimine başvurabilir.
  • İdari gözetim işlemine karşı yargı yoluna başvuranlardan, avukatlık ücretlerini karşılama imkânı bulunmayanlara, talepleri hâlinde 19/3/1969 tarihli ve 1136 sayılı Avukatlık Kanunu hükümlerine göre avukatlık hizmeti sağlanır.

Sınır Dışı Etme Kararının Yerine Getirilmesi

  • Geri gönderme merkezindeki yabancılar, kolluk birimi tarafından sınır kapılarına götürülür.
  • Geri gönderme merkezlerine sevk edilmesine gerek kalmadan sınır dışı edilecek olan yabancılar, GÖÇ İdaresi  Genel Müdürlük taşra teşkilatının koordinesinde kolluk birimlerince sınır kapılarına götürülür.
  • Genel Müdürlük sınır dışı işlemleriyle ilgili olarak uluslararası kuruluşlar, ilgili ülke makamları ve sivil toplum kuruluşlarıyla da iş birliği yapabilir.

Sınır Dışı Edilecek Yabancının Seyahat Masrafları

  • Yabancıların pasaportları veya diğer belgeleri, sınır dışı edilinceye kadar tutulabilir ve sınır dışı işlemlerinde kullanılmak üzere biletleri paraya çevrilebilir.
  • Sınır dışı edilecek yabancıların seyahat masrafları kendilerince karşılanır. Bunun mümkün olmaması hâlinde, masrafların eksik kalan kısmı veya tamamı Genel Müdürlük bütçesinden ödenir. Masraflar geri ödenmediği sürece, yabancının Türkiye’ye girişine izin verilmez.
  • Masrafların yabancı tarafından karşılanamadığı durumlar için konulacak tahdit, niteliği itibariyle bir sınırlama sebebidir. Yabancı hakkında başka bir yasak konulmamışsa, masrafları ödemesi şartıyla sınırlama kaldırılacaktır ve ülkeye girişine izin verilecektir.
  • Sınır dışı etme sebebiyle gerçekleşen masraflar 6183 sayılı kanunun birinci maddesi gereği bir amme alacağıdır ve maliye veznelerince tahsil edilecektir. 6183 sayılı Kanunun 104 üncü maddesi gereği, borçlu yabancı memlekette bulunduğundan, bu alacak için zamanaşımı işlemeyecektir. Bu sebeple yabancı hakkında süresiz bir tahdit girilmesine engel bulunmamaktadır.
  • Gerçek veya tüzel kişiler, kalışlarını veya dönüşlerini garanti ettikleri yabancıların sınır dışı edilme masraflarını ödemekle yükümlüdür.

Yabancıyı izinsiz çalıştıran işveren veya işveren vekillerinin, yabancının sınır dışı edilme işlemleri konusundaki yükümlülükleri hakkında 4817 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin üçüncü fıkrası “Çalışma izni bulunmayan yabancıyı çalıştıran işveren veya işveren vekillerine her bir yabancı için 11,796 Türk Lirası idarî para cezası verilir.

Bu durumda, işveren veya işveren vekili yabancının ve varsa eş ve çocuklarının konaklama giderlerini, ülkelerine dönmeleri için gerekli masrafları ve gerektiğinde sağlık harcamalarını karşılamak zorundadır.” hükmü amir olup bu düzenleme çerçevesinde işlem tesis edilecektir.

Sitemiz içeriklerinden memnun musunuz? Ata Kurumsal Danışmanlık geri bildiriminizi öğrenmek istiyor. Profilimize bir yorum gönderin. https://g.page/r/CT9i2JXthUlOEAI/review

About the Author: Av. Batın Yılmaz

Av. Batın Yılmaz
Av. Batın Yılmaz; Yabancılar hukuku alanında uzmanlaşmış İstanbul barosuna kayıtlı hukukçudur. Daha hızlı iletişim için bilgi@atakurumsal.com adresinden ulaşabilirsiniz

491 Comments

  1. ATA KURUMSAL
    ATA KURUMSAL 8 Eylül 2022 at 10:54 - Reply

    assd

  2. ATA KURUMSAL
    ATA KURUMSAL 5 Eylül 2022 at 17:00 - Reply

    aa

  3. Avatar
    Elena 10 Ekim 2021 at 04:40 - Reply

    Merhaba , ben bir sene iki ay fazla Türkiye’de kalmışım .İranlıyım .2020 yedinci ayında ikamet bitmiş ve ben tekrar başvuru yapmışım iptal olmuş . Şimdi nasıl bu işi çözebilirim , çıksam bi sene giremem . Şimdi bunu nasıl çözebilirim ?

    • Ata Kurumsal
      Ata Kurumsal 14 Ekim 2021 at 12:58 - Reply

      Merhaba, bu işin maalesef ki çözümü yok, çıkış yapıp beklemeniz gereken süreyi bekleyeceksiniz.

Leave A Comment

Kurumsal danışmanınız olalım

Bizi aramak için  444 7 284

Şirketimiz en kısa zamanda sizinle iletişime geçecektir.